LỜI MỞ ĐẦU

Bạn có thể tưởng tượng một cách tổ chức hệ thống hoặc mạng lưới với những người khác trên khắp thế giới, mà người tham gia không cần biết nhau và thiết lập các quy tắc của riêng bạn, và đưa ra quyết định của riêng bạn một cách tự chủ, tất cả đều được mã hóa trên một Blockchain?

Một trong những tính năng chính của tiền mã hóa là chúng được hoạt động 1 cách phi tập trung. Điều này có nghĩa là chúng không bị kiểm soát bởi một tổ chức duy nhất như chính phủ hoặc ngân hàng trung ương, mà thay vào đó được phân chia cho nhiều loại máy tính, mạng và nút. Lấy cảm hứng từ sự phân quyền của tiền điện tử, một nhóm các nhà phát triển đã đưa ra ý tưởng cho một tổ chức tự trị phi tập trung, hay DAO, vào năm 2016.

Và sau đây chúng ta sẽ cùng điểm qua 1 số đặc điểm cơ bản của DAO trong phần 1 của loại bài viết về DAO.

I. 1 số định nghĩa về DAO

• Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO)  là một tổ chức được đại diện bởi các quy tắc được mã hóa như một chương trình máy tính minh bạch, được kiểm soát bởi các thành viên của tổ chức và không bị ảnh hưởng bởi chính quyền trung ương. Vì các quy tắc được nhúng vào mã, không cần người quản lý, do đó loại bỏ mọi rào cản về hệ thống cấp bậc hoặc sự quan liêu (theo wikipedia).
• Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) là một dạng cấu trúc pháp lý mới. Trong cấu trúc này sẽ không có cơ quan quản lý trung ương, mọi thành viên trong DAO thường chia sẻ một mục tiêu chung và cố gắng hành động vì lợi ích tốt nhất của tổ chức. Được phổ biến thông qua những người đam mê tiền mã hóa và công nghệ blockchain, DAO được sử dụng để đưa ra quyết định theo phương pháp quản lý từ dưới lên.

Bảng so sánh cơ bản giữa quản trị phi tập trung và tập trung.

II. DAO hoạt động thế nào?

Các DAO chủ yếu dựa vào các hợp đồng thông minh. Các thỏa thuận được mã hóa hợp lý này ra quyết định dựa trên hoạt động cơ bản trên blockchain. Ví dụ: dựa trên kết quả của một quyết định, một số mã nhất định có thể được thực hiện để tăng nguồn cung lưu hành, đốt một lượng mã thông báo dự trữ được chọn hoặc phát hành phần thưởng được chọn cho các chủ sở hữu mã thông báo hiện có.

Quá trình bỏ phiếu cho các DAO được đăng công khai trên một blockchain. Người dùng thường phải chọn giữa các tùy chọn loại trừ lẫn nhau. Quyền biểu quyết hay sức mạnh biểu quyết thường được phân bổ cho người dùng dựa trên số lượng mã thông báo mà họ nắm giữ. Ví dụ: một người dùng sở hữu 100 mã thông báo của DAO sẽ có quyền biểu quyết cao gấp đôi so với người dùng sở hữu 50 mã thông báo.

Lý thuyết đằng sau thực tiễn này là những người dùng đầu tư nhiều tiền hơn vào DAO được khuyến khích hành động một cách thiện chí. Hãy tưởng tượng một người dùng sở hữu 25% quyền biểu quyết tổng thể. Người dùng này có thể tham gia vào các hành vi xấu; tuy nhiên, làm như vậy, người dùng sẽ gây nguy hiểm cho giá trị của 25% họ đang nắm giữ.

III. Lợi ích và hạn chế của DAO

A. Lợi ích

Có một số lý do tại sao một thực thể hoặc một nhóm cá nhân có thể muốn theo đuổi cấu trúc DAO. Một số lợi ích của hình thức quản lý này bao gồm:

• Phân quyền . Các quyết định tác động đến tổ chức được đưa ra bởi một tập hợp các cá nhân trái ngược với một cơ quan trung ương thường đông hơn rất nhiều so với phần còn lại. Thay vì dựa vào hành động của một cá nhân (Ví dụ: Giám đốc điều hành) hoặc một tập hợp nhỏ các cá nhân, DAO có thể phân cấp quyền hạn trên phạm vi người dùng rộng lớn hơn.
• Sự tham gia. Các cá nhân trong một tổ chức có thể cảm thấy được trao quyền và kết nối nhiều hơn với tổ chức khi họ có tiếng nói và quyền biểu quyết trực tiếp về mọi vấn đề. Những cá nhân này có thể không có quyền biểu quyết mạnh mẽ, nhưng DAO khuyến khích chủ sở hữu mã thông báo bỏ phiếu, đốt mã thông báo hoặc sử dụng mã thông báo của họ theo cách mà họ cho là tốt nhất cho tổ chức.
• Tính công khai. Trong một DAO, các phiếu bầu được bỏ qua blockchain và có thể xem công khai. Điều này yêu cầu người dùng hành động theo cách mà họ cảm thấy tốt nhất, vì lá phiếu và quyết định của họ sẽ được công khai. Điều này khuyến khích các hành động có lợi cho danh tiếng của cử tri và không khuyến khích các hành động chống lại cộng đồng.
• Cộng đồng. Khái niệm về một DAO khuyến khích mọi người từ khắp nơi trên thế giới đến với nhau một cách liền mạch để xây dựng một tầm nhìn duy nhất. Chỉ với kết nối internet, chủ sở hữu mã thông báo có thể tương tác với các chủ sở hữu khác ở bất cứ nơi nào họ có thể sống.

B. Hạn chế

Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều hoàn hảo liên quan đến DAOS. Có những hậu quả nghiêm trọng nếu thiết lập hoặc duy trì một DAO không đúng cách. Dưới đây là một số hạn chế đối với cấu trúc DAO.

• Tốc độ: Nếu một công ty đại chúng được hướng dẫn bởi một Giám đốc điều hành, thì có thể cần một cuộc bỏ phiếu để quyết định một hành động hoặc lộ trình cụ thể mà công ty đó thực hiện. Với DAO, mọi người dùng đều có cơ hội bỏ phiếu. Điều này đòi hỏi thời gian bỏ phiếu dài hơn nhiều, đặc biệt là xem xét múi giờ và ưu tiên bên ngoài DAO.
• Giáo dục: Tương tự như vấn đề tốc độ, DAO có trách nhiệm giáo dục nhiều người hơn về hoạt động của thực thể đang chờ xử lý. Một giám đốc điều hành duy nhất dễ dàng hơn nhiều trong việc nắm bắt các phát triển của công ty, trong khi chủ sở hữu mã thông báo của một DAO có thể có nền tảng giáo dục khác nhau, hiểu biết về các sáng kiến, khuyến khích hoặc khả năng tiếp cận các nguồn lực. Một thách thức chung của các DAO là trong khi họ tập hợp một nhóm người đa dạng lại với nhau, nhóm người đa dạng đó phải học cách phát triển, lập chiến lược và giao tiếp như một đơn vị duy nhất.
• Không hiệu quả: Các DAO có nguy cơ lớn là hoạt động kém hiệu quả. Do có thời gian cần thiết để giáo dục cử tri về mặt hành chính, truyền đạt các sáng kiến, giải thích chiến lược và giới thiệu các thành viên mới, nên DAO dễ dàng dành nhiều thời gian để thảo luận về thay đổi hơn là thực hiện nó. 
• Bảo mật: Một vấn đề phải đối mặt với tất cả các nền tảng kỹ thuật số cho tài nguyên blockchain là bảo mật. Một DAO yêu cầu chuyên môn kỹ thuật đáng kể để thực hiện; nếu không có điều kiện này, hoạt động DAO có thể không có giá trị đối với cách bỏ phiếu hoặc các quyết định được đưa ra. Niềm tin có thể bị phá vỡ và người dùng rời khỏi DAO nếu họ không thể dựa vào cấu trúc của DAO đó. Ngay cả thông qua việc sử dụng ví lạnh hoặc ví đa chữ ký , các DAO có thể bị khai thác, dự trữ kho bạc bị đánh cắp và bị thao túng.

C. Bảng so sánh ưu và nhược điểm

KẾT LUẬN

Với các yếu tố cơ bản được trình bày ở trên chúng ta có thể thấy 1 tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) có những ưu điểm tiên tiến hoặc so với mô hình quản trị tập trung truyền thống. Mặc dù nó cũng sẽ những nhược điểm hoặc những hạn chế khó có thể khắc phục hoặc tìm ra giải pháp trong thời gian ngắn. Nhưng thế giới blockchain và tiền mã hóa mới đang ở giai đoạn bắt đầu, nên việc xây dựng hoàn thiện DAO cũng sẽ có nhiều thời gian để thực hiện.

Hy vọng qua những gì trình bày, người đọc có thể có được hình dung cơ bản thế nào là DAO. Tuy nhiên chúng ta cần lưu ý mỗi hệ thống hay mạng lưới đều có kích thước, số lượng người tham gia khác nhau cũng như mức độ phức tạp ở các công việc khác nhau. Ví dụ: DAO ở 1 blockchain nền tảng, hệ sinh thái đa dạng chắc chắn sẽ khác với DAO ở 1 Dapp. Nên các mô hình DAO trong tương lai cũng phải phù hợp với những yếu tố đó. Trong các bài tiếp theo, chúng tôi sẽ cố gắng chọn lọc và giới thiệu tới độc giả các mô hình DAO tốt ở từng cấp độ của mỗi hệ thống hay mạng lưới.

Nguồn: Tổng hợp